Rola notariusza w transakcjach obrotu nieruchomościami

Notariusz występuje w roli wyspecjalizowanego prawnika, który pomaga nam w dopełnieniu określonych czynności prawnych, ale również funkcjonariusza publicznego, reprezentującego państwo. Z jednej strony stoi on po stronie swoich klientów, z drugiej strony jego obowiązkiem jest upublicznianie wszelkich czynności wobec instytucji publicznych, takich jak sądy, rejestry nieruchomości czy organu administracji.

Najważniejsze obowiązki notariusza związane z obrotem nieruchomości

Z usług notariusza korzystamy przede wszystkim w przypadku różnorodnych transakcji związanych z obrotem nieruchomościami. Nieruchomości podlegają ujawnieniu w stosownych rejestrach: księgach wieczystych i ewidencji gruntów i budynków. Dodatkowo każda taka transakcja podlega opodatkowaniu. Notariusz czuwa nad tym, aby każda czynność prawna z tego zakresu przebiegała bezpiecznie i zgodnie z literą prawa.

Z kancelarii notarialnej należy skorzystać przede wszystkim wtedy, gdy kupujemy lub sprzedajemy nieruchomość — mieszkanie, dom, lokal, działkę itp. Podpisanie umowy musi mieć formę aktu notarialnego — tylko ten dokument stanowi wymagane przez prawo poświadczenie sprzedaży nieruchomości i przeniesienia praw do niej na kupującego. U notariusza można również podpisać umowę przedwstępną (nie jest to jednak wymagane, chociaż stanowi dodatkowe zabezpieczenie zarówno dla kupującego, jak i sprzedającego).

Nabycie lub zbycie nieruchomości to nie jedyne przypadki, gdy istnieje konieczność skorzystania z usług kancelarii notarialnej. Notariusz jest niezbędny również w przypadku innych czynności prawnych, m.in.:

• sporządzenie aktu notarialnego dotyczącego darowizny nieruchomości,
• podpisanie umowy dożywocia,
• wyodrębnienie lub przeniesienie własności lokalu,
• zawarcie umowy dotyczącej współwłasności nieruchomości,
• poddanie się egzekucji w związku z umową najmu okazjonalnego,
• proces ustanowienie hipoteki czy przewłaszczenia na zabezpieczenie.

Warto też wspomnieć o tym, że notariusz pobiera i przekazuje do właściwego sądu opłatę sądową należną od wniosku o wpis w księdze wieczystej. Dopełnia też obowiązków związanych z pobraniem podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż to notariusz jest płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Kto może dokonać wpisu do księgi wieczystej? Przeczytaj na naszym blogu